Scroll to top

Προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος


28 Νοεμβρίου 2018

Τα οφέλη της άσκησης για την υγεία είναι πολλαπλά. H άσκηση συμβάλλει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και των επιπέδων χοληστερόλης, στη ρύθμιση του σακχάρου αίματος, στην πρόληψη της παχυσαρκίας, στον περιορισμό του καπνίσματος καθώς και στην αντιμετώπιση του άγχους και της κατάθλιψης. Ωστόσο, κάθε τύπος άσκησης επιφέρει διαφορετική ανταπόκριση από μέρους της καρδιάς, ενώ όσο αυξάνεται η ένταση και η διάρκεια της άσκησης τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος αιφνίδιου θανάτου. Οι περιπτώσεις αιφνίδιου θανάτου λόγω καρδιακών αιτιών ανέρχονται στις 2.1 ανά 100.000 αθλητών έναντι 0.7 ανά 100.000 μη αθλητών ετησίως.

H συστηματική και εντατική προπόνηση επιφέρει σημαντική επιβάρυνση στο καρδιαγγειακό σύστημα και εγκυμονεί κινδύνους συμβαμάτων, ιδιαίτερα σε άτομα που επιδίδονται στον πρωταθλητισμό, με πιο επιρρεπείς τους αθλητές των ανταγωνιστικών κυρίως αθλημάτων όπως το ποδόσφαιρο, η καλαθοσφαίριση και η κολύμβηση.

Η ανίχνευση των καρδιακών νοσημάτων σε αθλητές απαιτεί την εφαρμογή συγκεκριμένου πρωτοκόλλου διαλογής, στο οποίο προεξάρχοντα ρόλο έχει το ιστορικό, η κλινική εξέταση και το καρδιογράφημα.

Ατομικό ιστορικό. Κάθε αθλητής θα πρέπει να ελέγχεται για συμπτώματα θωρακικού άλγους ή δυσφορίας κατά την άσκηση, συγκοπτικά ή προσυγκοπτικά επεισόδια, δύσπνοια ή εύκολη κόπωση μη συμβατή με το επίπεδο της σωματικής δραστηριότητας, συστολική υπέρταση ή προηγούμενο καρδιακό φύσημα.

Οικογενειακό ιστορικό. Πρέπει να γίνονται ερωτήσεις για το αν κάποιο μέλος της οικογένειας είχε εμφανίσει καρδιακό επεισόδιο ή αιφνίδιο θάνατο πριν την ηλικία των 50 ετών, καθώς και αν υπάρχει ιστορικό υπερτροφικής ή διατατικής μυοκαρδιοπάθειας, ARVC, συνδρόμου Marfan, κλινικά σημαντικών αρρυθμιών και συνδρόμου μακρού QT ή άλλου είδους καναλοπάθειας.

Κλινική εξέταση. Σε αυτήν συμπεριλαμβάνεται η ακρόαση της καρδιάς σε ύπτια και καθιστή θέση, η ψηλάφηση των σφύξεων των μηριαίων αρτηριών, η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και στα δύο άκρα σε καθιστή θέση και ο έλεγχος για οφθαλμολογικά ή μυοσκελετικά ευρήματα ενδεικτικά συνδρόμου Marfan (π.χ. μεγαλακρία).

Καρδιογράφημα. Οι κατευθηντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας θεωρούν απαραίτητη στον προαθλητικό έλεγχο τη διενέργεια ηλεκτροκαρδιογραφήματος και την προσεκτική ερμηνεία του, μαζί με τη λήψη ιστορικού και τη φυσική εξέταση.

Ο έλεγχος συμπληρώνεται με το υπερηχογράφημα καρδιάς (triplex), ενώ σε κάποιες περιπτώσεις ο καρδιολόγος μπορεί να προβεί σε πιο ειδικές εξετάσεις (test κόπωσης, μαγνητική τομογραφία καρδιάς, holter ρυθμού κ.α.)

Ο προαθλητικός έλεγχος είναι επιβεβλημένος, επειδή έτσι μπορεί να αποφευχθεί ένας αιφνίδιος θάνατος- σπάνιο βέβαια φαινόμενο- αλλά έχει και ιδιαίτερη προληπτική αξία, καθώς ενδέχεται να διαγνωστούν καταστάσεις που απαιτούν είτε τη διακοπή της έντονης αθλητικής δραστηριότητας ή τον αποκλεισμό κάποιων  μορφών άσκησης.

© Θεόδωρος Ξιώνης, καρδιολόγος
ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ – EUROPEAN CERTIFICATION IN HEART FAILURE
ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΝ ΥΠΕΡΗΧΟ ΚΑΡΔΙΑΣ – EUROPEAN CERTIFICATION IN TRANSTHORACIC ADULT ECHOCARDIOGRAPHY

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Θεσσαλικές Επιλογές (σελ 86). Δείτε το ΕΔΩ